සිරිසේන කුරේ මැති දැයෙන් සමු ගෙන දෙ වසරක් සපිරේ. – By ආචාර්ය ගාමිණී කාරියවසම්.
ලොව දේශපාලන චරිත සම්මානයට පත්‍ර වෙයි.ලොව ඇතැම් දේශපාලන චරිත ජනතා ගැරහීමට බදුන් වෙයි.ලොව බොහෝ දේශපාලන චරිත තේරුම් ගත නොහෙන සේ අති සංකීර්ණය.යථෝක්ත දේශපාලන චරිත අතරෙන් අතලොස්සක් තමන් වෙත පැවරුණු වගකීම මැනවින් ඉටුකර ,නිහඩ දිවි පෙවෙතකට පිවිසෙති. එවන් දේශපාලන චරිත අතරෙන් සිරිසේන කුරේ මැතිතුමා අප අවසාන වශයෙන් සදහන් කළ විරළ ගණයට අයත් වන උදාර චරිතයකි. සිරිසේන කුරේ මහතා දැයෙන් සමුගෙන ,මෙම නොවැම්බර් 30 වන දිනට දෙවසරක් සපිරේ.
“මේ කවුද? මොනවද කරන්නෙ ?” මැයෙන් සිරිසේන කුරේ චරිතාපදානයේ සුවිශේෂීතා කේන්ද්‍රිතව අප විසින් ලියන ලද,ග්‍රන්ථයේ, අසත්‍ය ජනගත වීමේ ප්‍රවණතාවය මැයෙන් , ජනාධිපති නීතිඥ හේමන්ත වර්ණකුලසූරිය මහතා ලබාදී ඇති ප්‍රකාශනයෙන් මෙම ලිපිය ආරම්භ කිරීම බෙහෙවින්ම කාලෝචිත යැයි හැඟේ.
“ ප්‍රේමදාස ජනපතිදුගේ අභාවයෙන් පසුව ,ජනාධිපති පදවි ප්‍රාප්ත ඩී .බී .විජේතුංග මැතිදුන් අග්‍රාමාත්‍ය පදවිය සිරිසේන කුරේ මහතාට භාර ගන්නා ලෙස ආරාධනා කළා. එහෙත් කුරේ මැතිදුන් තමන්ට පිරිනැමූ අගමැතිධුරය ප්‍රතික්ෂේප කර ඒ බන්දේසියක තබා වෙනත් අයෙකුට පිළිගැන්වුවා. එළඹීමට නියමිත ව තිබූ ඉදිරි පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේදී කුරේ මහතා ජාතික ලැයිස්තුවෙන් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කිරීමට කැබිනට් මණ්ඩලයේ සියලු දෙනා එකගතාවයකට පැමිණ සිටියද, ඒ කිසි දින යථාර්ථයක් බවට පත් නොවීම ජාතියේ අවාසනාවක් කියලයි මා හිතන්නේ “
“ප්‍රේමදාස මහතා කෙරෙහි කේන්ද්‍රනයවී පැවති ජනතා ආකර්ෂණය,ජනප්‍රියතාවය එතුමාගේ වියෝවෙන් පසුව කුරේ මහතා වෙත ඒකරාශි වීමේ ප්‍රවණතාවක් සමාජ ස්ථරයේ පෙළ ගැසෙන්නට වුණා. කුරේ මහතා කෙරෙහි ජනතාවගේ ලැදිකම හේතුවෙන් නැවත වරක් ප්‍රේමදාස චින්තනය පුනරුත්ථාපනය වෙලා මේ රටේ බලය ගනීවි කියලා විශාල බයක් එවකට රාජ්‍ය නායකයින් හා ප්‍රභූ පැලැන්තිය තුළ පැවතුණා.
ලලිත් ඇතුලත් මුදලි ඝාතනයේ චෝදනාත්මක ඇඟිල්ල යොමුවූයේ ප්‍රේමදාස සහ කුරේ දේශපාලනඥයින් දෙපළ වෙතය. ප්‍රේමදාස මහතා මිනීමරුවා හදුනා ගැනීමට ස්කොට්ලන්ඩ්යාඩ් රහස් පරීක්ෂක කණ්ඩායමක් ගෙන්වාගත්තා.සියුම්,පුළුල් පරීක්ෂණයකින් අනතුරුව ස්කොට්ලන්ඩ්යාඩ් පොලිසිය, එය එල්.ටී.ටී.ත්‍රස්තවාදීන් විසින් සැලසුම් කළ ප්‍රහාරයක් බවත්,ඝාතකයා රඝුනාදන් බවත් සාධක සහිතව තහවුරු කරනු ලැබුවා. ඇතුලත් මුදලි මහතා ගේ සිරුරේ තිබු පතොරම රඝුනාදන් භාවිතා කළ තුවක්කුවෙන් නිකුත්වූ එකක් බවත් සනාථ කළා. ඇතුලත් මුදලි මහතාගේ ආරක්ෂකයා ඝාතකයාට එල්ල කල වෙඩි ප්‍රහාරයේ පතරොම් රඝුනාදන් ගේ සිරුරෙන් මතු කර ගැනීමට ස්කොට්ලන්ඩ්යාඩ් රහස් පරීක්ෂක කණ්ඩායම සමත් වුණා එවකට මෙම පරීක්ෂණ කටයුතු මෙහෙයවීමට සහයවූ හිටපු සහකාර පොලිස් අධිකාරී සරත් ලුගොඩ මහතා මෙම තොරතුරු වැඩිදුරටත් සනාථ කරනවා ” යනුවෙන් කුරේ මැතිතුමා, දිගු කලක් සමීපයෙන් ම ඇසුරු කළ, ජනාධිපති නීතිඥ හේමන්ත වර්ණකුලසූරිය මහතා වැඩිදුරටත් සදහන් කරයි.සිරිසේන කුරේ මැතිදුන්ට අධිකරණ කටයුතුවලදී ,ජනාධිපති නීතිවේදී සරත් කෝන්ගහගේ මහතා ගෙන් ලද මග පෙන්වීම ද අතිශයින් ම වැදගත් විය.
නීතිඥ හේමන්ත වර්ණකුලසූරිය මහතා
1931 අප්‍රියෙල් 25 වන දින, සිරිසේන බිළිදා ජන්ම ලාභය ලබන්නේ කොළඹ කෙසෙල්වත්තේ බුලත්සිංහලගේ මාර්ටින් කුරේ සහ මාලේවන කන්දෙවත්ත වලව්වේ මෙරයා කුමාරිහාමි ගුණතිලක දම්පතීන්ගේ පුත් රුවනක ලෙසිණි .
කුරේ මැතිතුමා කුඩා කාලයේ සිය දෙමාපියන් සමග
සිරිසේන කුඩා අවදියේ සිට රණසිංහ ප්‍රේමදාස මැතිතුමා ආරම්භ කළ සුචරිත ව්‍යාපාරයට සම්බන්ධවී,ප්‍රදේශයේ කිසියම් ධනාත්මක පරිවර්තනයක් සිදු කිරීමට මුලිඛව ක්‍රියා කළේය.
කොළඹ ලෝරන්ස් විද්‍යාලයෙන් සහ ආනන්ද විද්‍යාලයෙන් සිය මූලික අධ්‍යාපනය ලද ඔහු අනතුරුව ලන්ඩන් වාණිජ කළමනාකාර ආයතනයේ ව්‍යාපාර පරිපාලනය පිළිබඳ උසස් අධ්‍යාපනයක් ලැබීය. හේ සිය වෘත්තීය ජීවිතය ආරම්භ කළේ සිලෝන් තියටර්ස් ආයතනයෙහි කළමනාකරුවෙක් ලෙසිනි.ඔහු මැජස්ටික්,රීගල් සහ එම්පයර් යන ප්‍රකට සිනිමා ශාලාවන්හි ප්‍රධාන කළමනාකරු ලෙසින් ද සේවයේ නිරතව සිටි බැව් වාර්තාවේ. කුරේ මැතිතුමා විවාහප්‍රාප්ත වුයේ ශ්‍රීමතී බෝයගොඩ මැතිනිය සමගිනි. එම දෙපළට කනිල්,අජිත්,මංජුල,නමින් පුතුන් තිදෙනෙකි.හරිණි නමින්වූ දියණිය වසර කිහිපයකට පෙර අකාලයේ මියැදුනාය.
එම දෙපලගේ පවුල් ජීවිතය අතිශයින් ම සාර්ථක වුවක් සේ සැළකේ..එබැවින්දෝ , අලුතින් යුවති පතීන් බවට පත්වන තරුණ තරුණියන් තම විවාහයන්හි සාක්ෂි කරු ලෙස අත්සන් තැබීමට තමන්ට ආරාධනා කිරීම සම්ප්‍රදායයක්ව පවත්නා බැව් වරක් එතුමා අප සමග පැවසීය.එතුමන් මිය යාමට දින කිහිපයකට පෙර ගිය අවසන් උත්සවය වුයේද, එවන් මංගල උත්සවයකට සාක්ෂි කරු ලෙස අත්සන් කිරීමට සහභාගී වීමයි.
එතුමන් මිය යාමට දින කිහිපයකට පෙර ගිය අවසන් උත්සවය ලෙස සැළකෙන මංගල උත්සවයක සාක්ෂියට අත්සන් කරමින්.
කුරේ මැතිතුමා යළි ශ්‍රීලංකාවට පැමිණෙන්නේ ප්‍රේමදාස මැතිදුන්ගේ ඉල්ලීම මතය. එතුමා තුළ දේශපාලන ප්‍රවාහයට එක්වීමේ කැමැත්තක් නොතිබුන ද, සිය හිතවතාගේ ඉල්ලීම එතුමාට පැහැර හැරිය නොහැකි විය. 1979 වසරේදී කුරේ මැතිතුමා කොළඹ මහ නගර සභා මැතිවරණයට ඉදිරිපත් වී විශිෂ්ට ජයක් ලැබීමට සමත් විය.
පුරපති ලෙසින් ජය ලබා
නවකයින් ලෙසින් රාජ්‍ය පරිපාලන සේවයට පිවිසි අපට මුල්ම යුගයේ සිට සිරිසේන කුරේ මහතා සමගින් රාජකාරි මට්ටමින් සමීප ඇසුරක් පැවැත්වීමට අවකාශයක් සැලසිනි.
1979 සිට 1989 දක්වා එතුමා අඛණ්ඩව පුරපති ධුරය දැරූ දස වසරක කාලය තුළ ,නගරයේ භෞතික දියුණුව මෙන් ම, නාගරිකයින්ගේ පොදු අවශ්‍යතා ඉටුකර දීම පිණිස ප්‍රශස්ත මෙහෙවරක් ඉටු කළේය. සිරිසේන කුරේ යුගයේදී එතුමාගේ මෙහෙයවීමෙන් කොලොම් පුරවරයට දායාදවූ ව්‍යපෘති රාශියකි. ක්‍රීඩා පිටි,පොදු වෙළද පල,ප්‍රජා ශාලා,පුස්තකාල ඒ අතර ප්‍රධාන තැනක් ගනී.ඒ කිසිදු නව ඉදිකිරීමක් සිරිසේන කුරේ නමින් නම් කිරීමට ඔහුගෙන් කිසිදු ඉඩක් නොලැබුණි. කෙත්තාරාම ජාත්‍යන්තර ක්‍රීඩාංගනය නිර්මාණය කිරීමේ පුර්ණ ගරුත්වය එතුමන්ට හිමිවේ, ගිනි නිවාරණ දෙපාර්තමේන්තුවට අවැසි ගිනි නිවීමේ රථ හා නව්‍ය උපකරණ ලබා දීමට හේ පියවර ගත්තේය.
ආර් .ප්‍රේමදාස ක්‍රීඩාංගනය ඉදිවුයේ ද කුරේ මැතිතුමාගේ සමීප අධීක්ෂණය යටතෙහිය.
වතු ජනාවාසයන්හි අඩු ආදායම් ලාභීන්ගේ ජීවන තත්වය උසස් කරලීමට මෙන් ම ,ඔවුනගේ යටිතල පහසුකම් වැඩිදියුණු කිරීම උදෙසා ද එතුමා ගෙන් සැලසුණු මෙහෙවර අති මහත්ය. වතු ජනාවාසයන්හි පදිංචිකරුවන් ගේ අවශ්‍යතා මැනවින් ඉටුකර දීම පිණිස එතුමා විසින් හදුන්වා දුන් ප්‍රජා සංවර්ධන කමිටු ජනතාව බල ගැන්වීමට බෙහෙවින්ම උපයෝගී විය. අඩු අදායම් ලාභීන්ගේ දරුවන්ගේ අධ්‍යාපන මට්ටම වැඩි දියුණු කිරීම පිණිස නැණ සවිය අධ්‍යාපන සම්මන්ත්‍රණ මාලාව ආරම්භ කිරීමට එතුමා පුණ්‍ය කොමසාරිස් දෙපාර්තමේන්තුවට අවශ්‍ය ප්‍රතිපාදන නිර්ලෝභීව වෙන්කර දුන්නේය. පුණ්‍යාධාර ලබන දුගී දුප්පත් නාගරිකයින්ගේ මාසික දීමනාව ප්‍රථම වතාවට වැඩිකර දීමට ද එතුමා පියවර ගති.
1989 එතුමා පරිලිමේන්තුවට යාම පිණිස පුරපති ධුරයෙන් ඉවත්වන අවස්ථාවේ නගර සභා සේවකයින් එතුමාට සමු දුන්නේ හැඩු කදුලෙනි. නිවාස හා ඉදිකිරීම් අමාත්‍යවරයා ලෙසින් නිවස ලක්ෂ සංඛ්‍යාත ප්‍රමාණයක් ඉදිවුයේ එතුමාගේ මග පෙන්වීම යටතෙහිය.එතුමා විසින් බුද්ධගයාවේ දුප්පත් ගම්මානයක නිවාස සීයක ව්‍යාපෘතියක් නිම කරදීමට ක්‍රියා කළ බව දන්නෝ විරලය. “ ජනපති ප්‍රේමදාසයි මමයි “ මැයෙන් එතුමා විසින් රචනා කරන ලද ග්‍රන්ථයෙන් ,එතුමා සහ ප්‍රේමදාස මැතිදුන් අතර පැවති අවියෝජනීය මිත්‍ර සබඳතාවය කදිමට විවරනයවේ.
අභයගිරිය ප්‍රතිසංස්කරණය, මාලිගාවිල පිළිමය පිළිසකර කර නගා සිටුවීම , මහනුවර දළදා රන්වියන නිර්මාණයට ජනපති ප්‍රේමදාස මැතිදුන්ට අවශ්‍ය පුර්ණ අධීක්ෂණ සහය ලබා දීම,දඹදිව වජ්‍රාසන රන් වියන ඉදි කිරීම වන් ආගමික සංවර්ධන කටයුතු සිදු කිරීමට පුරෝගාමී විය.
එතුමාගේ සජීවී රූප රාමු කිහිපයක්.
මාලිගාවිල පිළිමය පිළිසකර කර නගා සිටුවීම
දඹදිව වජ්‍රාසන රන් වියන
එතුමා දේශපාලන ප්‍රවාහයෙන් ඉවත් වුව ද,එතුමන් තුළ නිසගයෙන් ම පැවති ,පොදු ජනතා මෙහෙවර පිලිබදවවූ ජන්ම ලැදියාව ක්‍රියාවට නංවමින් ,විවිධ ව්‍යපෘති ආරම්භ කිරීමට උත්සුක විය. ඒ අතරින්, මිලින්ද මොරගොඩ මැතිතුමා සමග එක්ව ආරම්භ කළ “ පුර සරණිය “ ව්‍යාපෘතිය මගින් සුවිසල් ජනතා මෙහෙවරක් සැලසිණි. කොළඹ නගරයේ අඩු ආදායම්ලාභීන් දිවිගෙවන අඩු පහසුකම් සහිත වතු ජනාවාසීන්ගේ පොදු සුබ සාධනය වෙනුවෙන් ,විවිධ රාජ්‍ය ආයතනයන්ගේ අනුග්‍රහය ලබා , සැලකියයුතු සේවාවක් ඉටුකිරීමට හැකි විය .
හිටපු ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා හමු වූ මොහොතක්.
කොලොම් පුරවරයටත්,මුළු මහත් රටටත් එතුමන් වෙතින් ඉටුවූ සුවිසල් ජන මෙහෙවර මතු පරපුරට නිරන්තරයෙන් සිහිපත් වීම පිණිස ,එතුමන් ගේ මෙහෙයවීමෙන් ඉදිවූ කොළඹ මහජන පුස්තකාලය,සිරිසේන කුරේ පුස්තකාලය ලෙසින් නම් කිරීමට , රජයේ අදාළ බලධාරීන් ගේ සුවිශේෂී අවධානය යොමුවීමේ වැදගත් කම මෙහිදී අවධාරණය කරනු රිසියෙමි.
දැයෙන් සමු ගෙන දෙවසරක් සපිරෙන සිරිසේන කුරේ මැතිදුන්ට අමා මහ නිවන් සුව පතමු.
ආචාර්ය ගාමිණී කාරියවසම්.
සිරිසේන කුරේ මැතිදුන් අනුස්මරණය
